Pałac w Wilanowie to jeden z najcenniejszych zabytków polskiego baroku. Historyczna rezydencja zbudowana została dla króla Jana III Sobieskiego w końcu XVII w. i była rozbudowana przez kolejnych właścicieli. Reprezentuje założenie przestrzenne łączące tradycję polskiego dworu z włoską willą wiejską i francuskim pałacem. Pałac Wilanowski zbudowany przez Augustyna Locciego dla króla Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery, był wielokrotnie przebudowywany przez takich architektów jak Giovanni Spazzio, Jan Zygmunt Deybel, Szymon Bogumił Zug, Chrystian Piotr Aigner i Franciszek Maria Lanci. Po śmierci Sobieskiego w końcu XVII w., pałac był własnością jego synów, a następnie siedzibą znanych rodów: Sieniawskich, Czartoryskich, Lubomirskich, Potockich i Branickich. W latach 1730-1733 był rezydencją króla Augusta II Mocnego. Każda z rodzin dokonywała zmian we wnętrzach pałacu, w ogrodzie i najbliższym otoczeniu. Warto odnotować, że w 1805 r. z inicjatywy ówczesnego właściciela, Stanisława Kostki Potockiego, w części pałacu powstało jedno z pierwszych publicznych muzeów w Polsce.
W 1994 r. zespół pałacowy w Wilanowie Królewskim uznany został za pomnik historii. Architektura pałacu o jednopiętrowej elewacji skrzydeł z półkolumnami i pilastrami, łączy sztukę budownictwa europejskiego z tradycjami staropolskiego dworu. Apartamenty królewskie mieszczące się w części centralnej, utrzymane są w stylu barokowym. Wnętrza w skrzydle południowym prezentują styl wieku XVIII. Skrzydło północne urządzone zostało w XIX wieku przez Potockich, ówczesnych właścicieli wilanowskich posiadłości. Piętro przeznaczono na Galerię Portretu Polskiego od XVI do XIX wieku. Na płótnach artyści utrwalili między innymi wizerunki monarchów, przedstawicieli wielkich rodów magnackich, wybitnych ludzi kultury i postaci zasłużonych dla kraju. Wchodząc na pałacowe tereny, zwiedzający widzi na prawo od bramy głównej, klasycystyczne budynki tak zwanej starej kuchni i kordegardy wzniesionej w latach 1775-1776 przez Zuga. Za nimi stajnie zbudowane w latach 1848-1850 przez Lanciego. Otoczenie pałacu stanowi dwupoziomowy zróżnicowany stylowo ogród. Przypałacowy park ma charakter francuskiego parku geometrycznego z XVII i XVIII wieku, część parku nad stawem utrzymana jest w angielskim krajobrazowym charakterze. Ozdobę stanowią rzeźby, fontanny i mała architektura parkowa.
Muzeum wilanowskie zostało założone w 1805 roku z inicjatywy Aleksandry i Stanisława Kostki Potockich. Zbiory udostępniali kolejni właściciele rodu Potockich, potem Branickich. Po drugiej wojnie światowej, majątek wilanowski przeszedł na własność państwa. Prace rewitalizacyjne pałacu i parku rozpoczęto w roku 1954. Przeprowadzono gruntowne prace konserwatorskie, odsłonięto cenne freski i rzeźby. Zrekonstruowane wnętrza z czasów Jana Sobieskiego, z XVIII wieku i początku XIX wieku. W roku 1962, w rocznicę odsieczy wiedeńskiej, pałac otwarto dla zwiedzających. Muzeum, działało do roku 1995, jako oddział Muzeum Narodowego w Warszawie, następnie przekształcone zostało w niezależną instytucję podległą Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2013 roku nosi nazwę Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. W pierwszych latach XXI wieku rozpoczęto szerokie prace rewitalizacyjne finansowane głównie ze środków Unii Europejskiej i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Muzeum organizuje wystawy czasowe, konferencje i seminaria naukowe, prowadzi badania naukowe, wydaje książki naukowe i popularnonaukowe, organizuje zajęcia edukacyjne poświęcone zarówno wartościom kulturowym, jak i przyrodniczym wilanowskiej rezydencji. Zespół pałacowo-parkowy jest też miejscem wydarzeń kulturalnych, koncertów i spotkań.
Obecnie Pałac w Wilanowie spełnia funkcję zabytku, muzeum oraz atrakcji turystycznej. Wnętrza pałacowe z oryginalnym wystrojem plastycznym i bogatym wyposażeniem reprezentują trzy epoki stylowe. Pałac posiada w swoich zbiorach dużą ilość portretów polskich, dzieł malarstwa, rzeźby, sztuki złotniczej. Całość otaczają wspaniałe zabytkowe parki i ogrody. Pałac otwarty jest dla zwiedzających przez cały rok z wyłączeniem pierwszej połowy stycznia i drugiej połowy grudnia, najważniejszych świąt kościelnych - Wielkiego Piątku, Wielkiej Soboty i Niedzieli Wielkanocnej, Bożego Ciała, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz 1 listopada. Pałac zamknięty jest też dla zwiedzających we wtorki. W czwartki wstęp jest bezpłatny na podstawie wejściówek wydawanych w kasie.
Dowiedz się więcej na stronie Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
