Odkryjcie Polskę niezwykłą! Tajemnicze miejsca

Chcecie zobaczyć zęby smoka? A może znaleźć się wśród tysięcy czaszek ludzkich? Wiecie jak wygląda Koniec Świata?  

Zamki, w których straszy, sekretne schrony, dziwne budowle, miejsca mocy czy tajemnicze zakątki owiane legendami. W Polsce jest bardzo wiele obiektów i miejsc, które ze względu na swoje szczególne cechy tajemniczości czy mistycyzmu, tworzą niezwykłą mapę wyjątkowych atrakcji turystycznych. Niektóre z nich są mniej znane, czy trudniej dostępne, inne zdołały już zdobyć dużą popularność. Różnorodność tych miejsc powoduje, że każdy znajdzie coś dla siebie – poszukiwacze skarbów, łowcy duchów, miłośnicy strasznych opowieści, pasjonaci osobliwości przyrodniczych czy po prostu turyści lubiący schodzić z utartych szlaków. Jesienna aura ze swoją słotą i pejzażami spowitymi mgłami może doskonale sprzyjać do poznawania tych tajemniczych miejsc, potęgując niezwykłą ich atmosferę. 

Poznajcie nasze propozycje tajemniczych miejsc (po jednym z każdego województwa):

Regionem wymarzonym wręcz dla poszukiwaczy skarbów i miejsc niezwykłych jest województwo dolnośląskie, które obfituje w największą w kraju liczbę zamków i pałaców oraz wiele niezwykłych obiektów i całych kompleksów pomilitarnych. Dolny Śląsk jest pełen legend, historii i ciekawostek przyrodniczych na wyciągnięcie ręki. To twierdze i zamczyska z duchami, kopalnie złota, srebra i uranu, jaskinie i wygasłe wulkany… Naszą propozycją tajemniczego miejsca w regionie dolnośląskim tym razem jest Kaplica Czaszek w Czermnej, dzielnicy Kudowy-Zdroju. To jedna z największych osobliwości Ziemi Kłodzkiej, ewenement nie tylko w Polsce, ale i w skali europejskiej. Kaplica z czaszek ludzkich jest jedyną tego typu budowlą na terenie Polski i bodajże jedną z trzech w Europie. Barokowa kaplica na podstawie kwadratu, usytuowana została pomiędzy kościołem św. Bartłomieja a wolnostojącą dzwonnicą. Obiekt jest niewielki, ale przyciąga uwagę czymś zupełnie niezwykłym – ściany i sklepienie wnętrza kaplicy pokrywa ok. 3 tysięcy ciasno ułożonych czaszek i kości ludzkich, ofiar wojen oraz epidemii chorób zakaźnych. Dalsze 20–30 tys. szczątków leży w krypcie pod kaplicą. Czy będziecie mieli odwagę ją odwiedzić?

A czy pamiętacie legendę o Królu Popielu, którego zjadły myszy, ubogim Piaście Kołodzieju (protoplaście dynastii Piastów)? Związana jest ona z Mysią Wieżą, pozostałością zamku w Kruszwicy – miasta w województwie kujawsko-pomorskim. Zobaczcie na własne oczy wieżę z legendy i poznajcie jej niezwykłość. Z tarasu na Mysiej Wieży roztacza się piękny widok na jezioro Gopło oraz okolice Kujaw: Inowrocław, Strzelno i Radziejów. Region kujawsko-pomorski pełen jest zabytków prasłowiańskich i gotyckich. W kujawsko-pomorskich konstelacjach dobrych miejsc znajdziecie jeszcze wiele tajemniczych atrakcji i ciekawych legend.

Województwo lubelskie jest także pełne niesamowitych miejsc i związanych z nimi historii. Malowniczo położone pomiędzy Wisłą a Bugiem, na styku kultur wschodu i zachodu, kusi swoją egzotyką. Idealny krąg tworzący suchą wyspę pośród leśnego uroczyska (Mucharyniec) czy jedna z największych i najstarszych piramid w Polsce (Krynica) to przykłady takich miejsc. A czy wiedzieliście, że to właśnie w tym regionie Polski miało miejsce słynne spotkanie z UFO? To właśnie w Emilcinie, niewielkiej wsi położonej nieopodal Opola Lubelskiego, jej mieszkaniec, pan Jan Wolski 10 maja 1978 roku miał kontakt z obcą cywilizacją. Tak zwane „zdarzenie w Emilcinie” upamiętnia pomnik UFO, postawiony w środku wsi. Wybierzcie się do Emilcina, a może też będziecie mieli „bliskie spotkania trzeciego stopnia”?

W zielonym województwie lubuskim, najbardziej zalesionym w Polsce z wieloma atrakcjami przyrodniczymi i nie tylko, niesamowitą gratką dla miłośników obiektów pomilitarnych jest Międzyrzecki Rejon Umocniony, który znalazł się na naszej liście propozycji miejsc tajemniczych Polski niezwykłej. Podziemia MRU są cennym zabytkiem sztuki fortyfikacyjnej XX w. i atrakcyjnym obiektem turystycznym jako największej w Europie pozostałości fortyfikacji. Labirynt tuneli, dworców kolejowych i hal, rozciągający się na przestrzeni blisko 80 kilometrów pomiędzy Gorzowem Wielkopolskim a Zieloną Górą. Wybudowany kilkadziesiąt metrów pod ziemią, fascynuje rozmachem przedsięwzięcia i nowatorskimi rozwiązaniami technicznymi. Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisany został centralny odcinek umocnień, wybrane obiekty militarne, zespół podziemnych korytarzy i zespół zapór przeciwpancernych, tak zwanych zębów smoka, zlokalizowanych na terenie obecnych gmin Międzyrzecz i Lubrza. To wyjątkowe siedlisko stało się idealnym domem dla żyjących tu nietoperzy, które z pewnością dodadzą smaczku Waszej wizycie w MRU.

Z kolei w centrum Polski, w województwie łódzkim, w którym tajemnicze atrakcje odnajdziecie w różnych miejscach, znajduje się rezerwat przyrody Niebieskie Źródła, którego aurę tajemniczości tworzą zjawiska krasowe. W ich wyniku powstają silnie pulsujące źródła typu limnokrenowego. „Tajemniczą” atrakcją jest to, że woda wybija z dna piasek, który widziany przez taflę wody ma niepowtarzalną, niebiesko-błękitno-zieloną barwę, której odcienie zależą od stanu pogody, stopnia nasłonecznienia bądź zachmurzenia. Wybierzcie się tam koniecznie, zwłaszcza że Niebieskie Źródła wraz ze Skansenem Rzeki Pilica i Podziemną Trasą Turystyczną „Groty Nagórzyckie” tworzą niebanalny produkt turystyczny o nazwie „Tomaszowska Okrąglica”.

Wiele tajemniczych zamków z legendami o duchach znajdziecie w województwie małopolskim, wyjątkowo bogatym w atrakcje turystyczne wszelkiego rodzaju. Tutaj na pewno każdy znajdzie coś dla siebie: walory przyrodnicze, obiekty UNESCO, parki narodowe, mnóstwo zabytków. Wśród nich malowniczo położony na prawym brzegu Zbiornika Czorsztyńskiego Zamek „Dunajec” w Niedzicy. Po przeciwległej stronie Dunajca nad skarpą jeziora wznoszą się ruiny zamku w Czorsztynie. Ciekawą atrakcją niedzickiego zamku są tarasy widokowe z których można podziwiać spektakularne widoki na okolicę. Nie przypadkowo to tutaj zrealizowano słynny polski serial telewizyjny dla młodzieży Wakacje z duchami”. Jedna z najbardziej tajemniczych legend niedzickiego zamku dotyczy odnalezienia „kipu”, które jest rodzajem zapisu informacji pismem węzełkowym Inków. Miało ono zawierać informacje o skarbie ukrytym w zamku. Przed zamkiem stoi znak drogowy, w symbolice znaku ostrzegawczego, przedstawiającego ducha! Nie boicie się tam wybrać? Uwaga duchy!

Województwo mazowieckie pełne różnych miejsc niezwykłych, zaprasza do ich poznawania. Wśród wielu legend mazowieckich, wymienić można tą o Panu Twardowskim, z którym związane jest Lustro Twardowskiego – magiczny artefakt.Zwierciadło jest prostokątną polerowaną płytą o wadze ok. 17, 8 kg i wymiarach 56 x 46,5 cm oraz grubości 0,8 cm, wykonaną z kruchego stopu srebra, cynku, cyny i innych metali. Wokół jego krawędzi biegnie zatarty grawerunek o motywach roślinnych, pozwalający datować lustro, które powstało prawdopodobnie w XVI w. w Niemczech. Posiada ono ramę drewnianą, z napisem: „Luserat  hoc speculo magicas Twardovius artes  lusus at iste Dei versus in obseqviam est”.  („Zabawiał się tym lustrem Twardowski, magiczne sztuki ukazując, lecz na służbę Bożą obrócone to jest”). Lustro jest unikatem. Podobnych obiektów zachowało się zaledwie kilka w całej Europie. Znajduje się ono w Bazylice Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Węgrowie, miejscowości położonej we wschodniej części Mazowsza, na prawym brzegu rzeki Liwiec.

Mimo iż jest najmniejszym województwem w Polsce, to nie brakuje w nim różnorodnych atrakcji turystycznych, w tym tych tajemniczych miejsc. W województwie opolskim – bo o nim mowa – prowadzone są największe w Polsce wykopaliska paleontologiczne, w których najbardziej spektakularne odkrycie dotyczyło szczątków dinozauromorfa Silesaurus opolensis. Powstał tu JuraPark Krasiejów. A to tylko przykład niezwykłego miejsca w Opolskiem. A czy wiedzieliście, że w Polsce mamy wulkany? Jednym z takich wygasłych jest Góra św. Anny, oddalona około 50 km od Opola, w obszarze której utworzono Park Krajobrazowy i Geopark Krajowy o tej samej nazwie. Miejsce to warto odwiedzić nie tylko z powodów przyrodniczych. Mieści się tam też sanktuarium w randze bazyliki z cudowną figurką i relikwiami świętej Anny Samotrzeciej, matki Marii z Nazaretu, zespół klasztorny z muzeum ze zbiorami sakralnymi, grota wykuta na wzór sanktuarium Matki Bożej w Lourd, park kalwaryjski oraz pomnik Czynu Powstańczego w formie czterech pylonów z bloków granitowych, wykonany według projektu Xawerego Dunikowskiego. W 2004 roku Góra Świętej Anny, w granicach parku krajobrazowego, została uznana za pomnik historii.

W województwie podkarpackim możecie natknąć się na miejsca, których tajemnice po dziś dzień rozbudzają wyobraźnię. Zamki i pałace ze swoimi sekretami, piękne i często tajemnicze drewniane obiekty sakralne, czy wyjątkowe atrakcje głęboko ukryte w Bieszczadach… Tym razem naszą propozycją tajemniczego miejsca Podkarpacia będą zachwyceni miłośnicy turystyki pomilitarnej. Schron kolejowy w Stępinie to jeden z najbardziej tajemniczych i intrygujących obiektów w regionie.  W 1940 roku hitlerowski Wermacht podjął na Podkarpaciu budowę jednej z kwater dowodzenia w ramach planowanej operacji w wojnie z ZSRR. Główny obiekt zlokalizowany został we wsi Stępina koło Strzyżowa. Tajemniczą budowę zakończono w lecie 1941 r. Głównym obiektem kompleksu był żelbetowy schron tunelowy, do którego mógł wjechać pociąg. Długość tunelu wynosiła ok. 400 metrów, a grubość murów przekraczała 2 metry. Po wojnie otoczone tajemnicą schrony znajdowały się pod nadzorem wojska, które jednak nie miało koncepcji na wykorzystanie obiektu, dlatego też w latach 60. ubiegłego stulecia przekazano go w dzierżawę Rzeszowskiemu Oddziałowi NBP a następnie przejęła go miejscowa Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna i wykorzystywała do hodowli pieczarek. Przez cały czas schron był dobrze konserwowany i dzięki temu zachował się w dobrym stanie. Obecnie udostępniony jest do zwiedzania. Zobaczcie miejsce, gdzie się chował pociąg!

Tajemną i niesamowitą aurę wśród puszcz, lasów i rozlewisk rzek zawsze tworzyło malownicze położone województwo podlaskie. Trudno się zatem dziwić, że pośród tak naturalnego, a jednocześnie wielokulturowego krajobrazu znajdziecie wiele mistycznych miejsc. Przekonajcie się na własne oczy, że do nich należy Miejsce Mocy w Puszczy Białowieskiej. Był to prawdopodobnie ośrodek kultu pradawnych Słowian lub ludów pogańskich. Kamienne kręgi pośród białowieskich majestatycznych drzew tworzą tzw. pozytywne promieniowanie, mające podobno korzystny wpływ na żywe organizmy poprzez bardzo duże nagromadzenie ładunków dodatnich. Sprawdźcie czy to promieniowanie rzeczywiście na Was działa w oddziale 495 Puszczy Białowieskiej. Tak, czy inaczej, i tak warto się tam wybrać i poznać wielką moc atrakcji turystycznych Białowieskiego Parku Narodowego i jego okolic.

Dla lubiących podobną tematykę z pewnością dobrym wyborem będą Kamienne Kręgi w Węsiorach w województwie pomorskim. To ceniony i znany region z kurortów i uzdrowisk nadmorskich oraz licznych zabytków i wielu różnorakich atrakcji turystycznych. Poczuj magię Kaszub i odwiedź to tajemnicze miejsce, jakim są właśnie Kamienne Kręgi w Węsiorach. To obiekt archeologiczny w niewielkiej wsi Węsiory, w gminie Sulęczyno. Jest to prastara osada pomorska, w sąsiedztwie której pięćdziesiąt lat temu odkryto 4 kamienne kręgi i 20 kurhanów. Kręgi te mają różne średnice – od 10 do 30 metrów. Jeden z nich jest na terenie nie zalesionym, dlatego dobrze widoczny, inne ukryte są w lesie. Przed drugą wojną światową można było podziwiać w tej okolicy aż 11 kręgów i ponad 30 kurhanów, jednak nie ma po nich śladu.

Niezwykle bogate w atrakcje turystyczne – od postindustrialnych, poprzez przyrodnicze, aż po kulinarne, jest województwo śląskie. Wśród tych licznych atrakcji znajdziecie wiele miejsc mniej znanych, tajemniczych, ale nie mniej wartych odwiedzenia. Zupełnie innym od poprzednich, niezwykłym takim obiektem na naszej liście Polski niezwykłej, jest Stalowy Dom w Zabrzu. „Konserwa”, bo tak żartobliwie nazywana jest ta stalowa konstrukcja, została wybudowana w 1927 roku jako budynek eksperymentalny. Tylko 26 dni potrzebowano, aby go postawić z zespawanych prefabrykowanych stalowych płyt odlanych w hucie Donnersmarcka. Dwukondygnacyjny dom stalowy posiada cztery dwupokojowe mieszkania o powierzchni ok. 50 metrów kwadratowych. Konstrukcja tego rodzaju miała być ekonomicznym i nowatorskim projektem, który wiązał się z zastąpieniem tradycyjnych ścian murowanych. Przyjedźcie pod adres: Cmentarna 7 w Zabrzu i zobaczcie jak wygląda niezwykły, jedyny w swoim rodzaju dom z żelaza. Do dzisiaj na terenie Zabrza stoi pięć podobnych budynków.

W naszym zestawieniu niezwykłych miejsc nie było jeszcze tajemniczych ruin. A takie właśnie odnajdziecie w województwie świętokrzyskim, które przepełnione jest pradawnymi legendami i tradycjami pustelników i zakonników. Jedną z wielu atrakcji turystycznych tego regionu są ruiny Zamku Krzyżtopór w Ujeździe. Był jednym z najbardziej wyjątkowych zamków w Europie, będący wspaniałym świadectwem wyobraźni ekscentrycznego wojewody i urzędnika koronnego Krzysztofa Ossolińskiego. Zbudowany w XVII wieku zamek łączył zamiłowanie Ossolińskiego do magii i astrologii. Zaprojektowany na wzór kalendarza obiekt ma cztery wieże reprezentujące cztery pory roku, 12 sal na 12 miesięcy w roku, 52 pokoje przez 52 tygodnie i 365 okien na 365 dni – plus jedną do użytku tylko w latach przestępnych. Plotka głosi również, że pod dworem przebiegał 15-kilometrowy tunel prowadzący do zamku brata Ossolińskiego. Mówi się, że podłoga tunelu była pokryta cukrem, więc dwaj bracia mogli odwiedzać się na saniach zaprzężonych w konie, udając, że podróżują po śniegu.

Województwo warmińsko-mazurskie, słynące z jezior, wielowiekowych zabytków wysokiej klasy i wielu innych atrakcji turystycznych, kryje także liczne miejsca, owiane tajemniczością czy mistycyzmem. Czy wiecie, że w Polsce mamy piramidy, a jedna z nich znajduje się w mazurskiej wsi Rapa, położonej tuż przy granicy z Rosją (Obwód Kaliningradzki)? Wykonanie Piramidy w Rapie, budowli jakby egipskiego pochodzenia, zlecił baron Friedrich Wilhelm von Farenheit, właściciel okolicznych ziem, znawca kultury starożytnego Egiptu, kolekcjoner sztuki. Zafascynowany opowieściami o niezwykłych właściwościach egipskich piramid, postanowił zbudować podobną w swoim majątku. Jej przeznaczeniem miało być przechowywanie doczesnych szczątków rodu Fahrenheitów. Rodzinny grobowiec zaprojektował duński rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen, też twórca warszawskich pomników Mikołaja Kopernika i księcia Józefa Poniatowskiego. Piramida została zbudowana z kamieni i cegły w 1811 roku, w odległości około 5 km od pałacu właścicieli. Pierwszą zmarłą pochowaną w piramidzie była trzyletnia córka barona, Ninette. Budowla osiąga wysokość 15,9 metrów, podstawa w kształcie kwadratu ma boki długości 10, 4 metra, wewnętrzne sklepienie nachylone jest pod kątem 51°52′, czyli identycznym jak w piramidach egipskich. Ciała złożone w grobowcu rzeczywiście ulegały mumifikacji, pomimo bardzo wilgotnego terenu.

Czas na Koniec Świata! Miejscowość o takiej niesztampowej nazwie znajduje się we wschodniej części województwa wielkopolskiego. W regionie, w którym jest mnóstwo różnego rodzaju atrakcji turystycznych, wielkiej historii i gdzie „zaczęła” się Polska, jest właśnie Koniec Świata. To alternatywna nazwa części wsi Głuszyna-Podlas, położonej w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Kraszewice. Wybierzcie się tam zatem i zobaczcie jak wygląda Koniec Świata, zwłaszcza że w przysiółku tym jest wiata o wdzięcznej nazwie „Chata na Końcu Świata” z miejscem na ognisko i polem do biwakowania. Warto zrobić sobie też pamiątkowe zdjęcie z tablicą nazwy miejscowości.

Zapewne znacie słynne krzywe budowle w Polsce, takie jak Krzywa Wieża w Ząbkowicach Śląskich, Krzywa Wieża w Toruniu czy Krzywy Domek w Sopocie. Ale czy wiedzieliście, że w naszym kraju rośnie Krzywy Las? Jest to niezwykły pomnik przyrody, znajdujący się w niecodziennym miejscu, bo na przedmieściach Gryfina, niewielkiego miasta w województwie zachodniopomorskim (w okolicach nowego osiedla wsi Nowe Czarnowo i elektrowni Dolna Odra). Tak niezwykłego lasu nie ma nigdzie w Polsce a może nawet na świecie. W sąsiedztwie elektrowni Dolna Odra, w sosnowym lesie, wśród prostych drzew, wyrasta „krzywy las”. W 22 rzędach, na obszarze ponad 16 arów rośnie kilkaset sosen o osobliwym kształcie. Na wysokości około 20-50 cm nad ziemią wyginają się łukiem w kierunku północnym. Pałąkowate wygięcia mają od metra do trzech metrów długości. Wiek drzew określa się na 75 lat, posadzono je więc na początku lat 30. XX wieku Do deformacji doszło na skutek uszkodzenia wierzchołka i bocznych gałęzi. Jedyna pozostawiona gałąź boczna przejęła funkcję pnia i rosła do góry. Do uszkodzenia doszło jeszcze przed wojną, gdy drzewa miały około 7 lat. Dlatego sądzi się, że te krzywe sosny są efektem świadomych działań człowieka, powstały w wyniku mechanicznych uszkodzeń. Być może przygotowywane były do późniejszego wykorzystania przy wykonywaniu jakichś wyrobów. Z jakich to stało się powodów nie wiadomo do dziś, ale widok tych dziwnie wygiętych drzew jest niezwykły. A będąc już w Zachodniopomorskiem, czeka na Was jeszcze morze atrakcji i mnóstwo przygód.

Czy znane są Wam inne tajemnicze miejsca w Polsce? Nasz kraj to bogactwo historii i dziedzictwa kulturowego, a spuścizna dziejów w postaci licznych zabytków architektury, pamiątek historycznych, przekazywanych legend i opowieści, wkomponowuje się w obfitość przyrody i naturalne, przepiękne krajobrazy. W każdym regionie, niemalże w każdym zakątku Polski, odnajdziecie miejsca zadziwiające, osobliwe, owiane legendami… Zatem do dzieła! Odkryjcie Polskę niezwykłą!  

ANKIETA