Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych Wielka Ucieczka – The Great Escape

Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych (docelowo: Muzeum Wielkiej Ucieczki) jest instytucją kultury podległą Urzędowi Miasta w Żaganiu. Powstało w 1971 roku na terenach niemieckich obozów jenieckich z okresu II wojny światowej.
W 1939 roku powstał na tym miejscu obóz Stalag VIII C przeznaczony dla podoficerów i szeregowych żołnierzy wojsk lądowych. Pierwszymi jeńcami w tym obozie byli Polacy, następnie Francuzi, Belgowie, Brytyjczycy, Jugosłowianie, Grecy i żołnierze z Armii Czerwonej oraz uczestnicy powstania słowackiego i warszawskiego. Wielka Ucieczka na trwałe wpisała się w historię miasta. Dyrekcja muzeum oraz władze miasta od kilku lat ściśle współpracują z jednostkami Royal Air Force przy organizacji tzw. Long March – marszu drogą ewakuacji lotników z 1945 roku. W marszu udział biorą brytyjscy żołnierze z różnych baz RAF. Tegoroczny Marsz odbył się 23 września.

W tym roku w sierpniu inżynierowie RAF przy współudziale miasta Żagań zrekonstruowali słynny Barak 104, z którego rozpoczęła się Wielka Ucieczka www.raf.mod.uk/projekt104. Inicjatorem przedsięwzięcia był jeden z najsłynniejszych „”uciekinierów”” II Wojny Światowej pilot RAF Bertram „”Jimmy”” James, zmarły w styczniu 2008 roku.

Rocznica Wielkiej Ucieczki – coroczne uroczystości upamiętniające Wielką Ucieczkę, związane także z uczczeniem pamięci jej bohaterów.
Tunel „”Harry”” (30 metrowa w części oszklona replika tunelu z kopią wózka) – tunel mieści się pod ziemią); każdy może wejść do tunelu i poczuć się jak uczestnik Wielkiej Ucieczki.
Barak 104 z oryginalnym wyposażeniem – rekonstrukcja baraku, w którym znajdowało się wejście do tunelu Harry (tunel ten przebiegał w kierunku północnym, na głębokość blisko 10m i miał 111m; do tunelu wchodziło się po otwarciu ruchomej, znajdującej się pod piecykiem klapy).
Inscenizacja Wielkiej Ucieczki – prezentowana przez uczniów, harcerzy.
Long March (dwa razy w roku) – marsz żołnierzy brytyjskich z udziałem weteranów oraz byłych więźniów obozu w Żaganiu, za każdym razem z innych jednostek i baz; trasa marszu przebiega przez Żagań, Iłowę, Gozdnicę aż do Spremberg (Niemcy); marsz jest hołdem dla wszystkich uczestników ewakuacji jenieckich obozów Stalag Luft III z 1945 r.
Oznakowane (wielojęzycznie) tereny poobozowe – 3,5 km ścieżki obozowe: ścieżka cmentarzy jenieckich (zielona), ścieżka po byłych obozach jenieckich (czerwona); znakowane ścieżki umożliwiają zwiedzenie obiektów pozostałych po potężnym kompleksie obozowym.
Szlak Wielkiej Ucieczki – 13 km szlak pieszy z przejazdem dla rowerów, wytyczony na pamiątkę słynnej ucieczki; szlak wiedzie m.in. przez Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych oraz miejsca, wiążące się bezpośrednio z Wielką Ucieczką.
Wystawy, m.in.: – „”Guziki z umundurowania jenieckiego””,

„”Życie sportowe w żagańskich obozach””
„”Ucieczka – Drewniany Koń””
„”Tunel „”Dick””
„”Życie kulturalne w obozach jenieckich””
„”Lotnicy polscy w Stalagu Luft III””

Zwiedzanie Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych, terenów poobozowych, cmentarzy wojennych, wystaw stałych, wystaw czasowych z przewodnikiem. 10. Konkursy (fotograficzne, artystyczne, sportowe) m.in.: przejście tunelem na czas, rozpoznawanie guzików z mundurów jenieckich, rozpoznawanie flag
państwowych, posługiwanie się kompasem, konkursy wiedzy historycznej dotyczącej problematyki jenieckiej i wiele innych.
Makieta Stalag Luft III (wewnątrz muzeum)
Historyczne eksponaty (pamiątki jeńców, mundury itp.)
Hot spot (bezpłatny Internet wewnątrz muzeum oraz w pobliżu budynku)
Sala audiowizualna w baraku – możliwość obejrzenia prezentacji multimedialnych oraz filmów.
Elektroniczny Info-kiosk wewnątrz muzeum.
Miejsce na ognisko (wiata) dla turystów.