Kościół św. Jana Chrzciciela w Olsztynie

Obecna świątynia św. Jana Chrzciciela w Olsztynie, wzniesiona w latach 1722-29, nie jest pierwszą na tym miejscu, lecz drugą, bądź też trzecią. Zanim zbudowano stojący dziś, murowany kościół, istniała tu świątynia drewniana, która spłonęła w wielkim pożarze miejscowości, w 1719 r. Pochodziła ona prawdopodobnie albo z 1529, albo też z 1600 r. (wzniesiono by ją wówczas na miejscu poprzedniczki z 1529). Historia kościoła św. Jana Chrzciciela Parafia w podczęstochowskim Olsztynie erygowana została przez arcybiskupa gnieźnieńskiego, Michała Dzierzgowskiego, w 1552 r., w wyniku wydzielenia jej z parafii w Mstowie. Przez pewien czas proboszczami byli tu Kanonicy Regularni Laterańscy z Mstowa. Gdy w wielkim pożarze 1 września 1719 r. spłonęła użytkowana dotychczas (pierwsza lub druga na tym miejscu) drewniana świątynia, starosta olsztyński, Jerzy Dominik Lubomirski ufundował obecny kościół. Jego budowa miała miejsce w latach 1722-29. Ta późnobarokowa budowla w znacznej części wzniesiona została z rozebranych murów zamku. Wyposażenie świątyni ufundowane zostało z kolei przez starostę Wojciecha Męcińskiego. Kościół został konsekrowany w 1729 r. przez biskupa inflanckiego, Augustyna Wessla. W 1743 została podpisana między proboszczem Wiklińskim a delegacją żydowską umowa, na podstawie której mieszkający w parafii Żydzi otrzymywali opiekę ze strony proboszcza - w zamian za świadczenia na rzecz tutejszej parafii. Jednonawowy kościół św. Jana Chrzciciela, posiadający dwie boczne kaplice, wzniesiony został na planie krzyża. Wnętrze kościoła Do wyposażenia należy m.in. pięć bogato zdobionych ołtarzy. W głównym, późnobarokowym, o sześciu kolumnach, umieszczono obraz chrztu Jezusa w Jordanie. Ołtarz zdobią też figury świętych. Świątynia była odnawiana m.in. w latach 1836, 1907, 1956-58, a także w czasach nam bliższych. W kościelnej krypcie znajdują się trzy trumny. Pochowano w nich bardzo dobrze zachowane, zmumifikowane szczątki uczestnika Konfederacji Barskiej, kobiety w czarnym czepcu, oraz księdza Joachima Myszkierskiego. Interesujący jest mur kościelny, w którym umieszczono kapliczkę z obrazem św. Barbary, z początku XVIII w. W rejonie kościoła znajdują się pomniki przyrody - m.in. grupa czternastu lip, liczących od 170 do 270 lat.