Pałac w Chorzenicach

Chorzenice są niedużą wioską, położoną kilka kilometrów na północ od Częstochowy, przy starej drodze do Radomska. Nazwa osady po raz pierwszy pojawia się w źródłach historycznych pochodzących z XIV wieku. Późniejsze losy Chorzenic toczą się w cieniu sąsiednich Kłomnic i parafialnego Borowna. W XVIII wieku właścicielami wsi byli Jackowscy, a w wieku XIX – Raciborscy. Na początku XX stulecia dobra te nabyli bracia Reszke – Jan i Edward. Obydwaj wówczas kończyli, obfitujące w niebywałe sukcesy, kariery śpiewaków operowych, a zarobione pieniądze inwestowali w majątki ziemskie. Nabyli wtedy (oprócz Chorzenic) między innymi Garnek, Skrzydłów, Borowno i Kłobukowice. Właścicielką Chorzenic, po śmierci ojca, Edwarda, oraz wuja, Jana, została Janina Reszke. W 1922 roku wyszła ona za mąż za pułkownika Adama Nieniewskiego. Nowy dziedzic Chorzenic urodził się w Wielkopolsce, jego matka była wnuczką Józefa Wybickiego. Nieniewski zrobił karierę wpierw w wojsku austro-węgierskim, a później w odrodzonym wojsku polskim. Pełnił m.in. funkcję szefa sztabu gen. Józefa Hallera, odznaczył się w wojnie z bolszewikami. Po zamachu majowym pułkownik przeszedł do rezerwy. Pod koniec lat 30. Wybudował w Chorzenicach pałac, który zaopatrzył w instalację elektryczną, wodno-kanalizacyjną i centralne ogrzewanie. Poza tym ufundował kaplicę, dziękczyniąc w ten sposób za narodziny córki, Haliny; założył też we wsi Ochotniczą Straż Pożarną. W trakcie II wojny światowej Niemcy urządzili w pałacu posterunek żandarmerii, który stał się miejscem kaźni wielu Polaków. Po wojnie obiekt został zaadaptowany na Dom Dziecka. Pałac w Chorzenicach wymurowano pierwotnie na rzucie prostokąta, dodając później po obu stronach jednokondygnacyjne przybudówki. Obecnie budynek jest dwukondygnacyjny i dziewięcioosiowy. Dach jest płaski, z attyką. Pośrodku elewacji głównej usytuowano ganek filarowy. W otoczeniu pałacu znajdują się liczne drzewa - pozostałości dawnego założenia parkowego.