Pomysł na wakacje – szlakiem latarni morskich

Wakacje i sezon letni to świetna okazja, aby poznać polskie latarnie morskie, które ze względu na swoje położenie i ciekawą architekturę, stanowią niezwykłą atrakcję turystyczną samą w sobie. Zawsze można dotrzeć do latarni morskiej w miejscowości czy kurorcie nadmorskim, w którym akurat się zatrzymaliśmy na wakacyjny czy weekendowy pobyt. Ale tym razem mamy propozycję dla osób chcących w aktywny sposób zwiedzić atrakcje polskiego wybrzeża – Szlak Latarni Morskich, który łączy 17 tych obiektów w polskiej części wybrzeża Bałtyku. Część z nich nie jest udostępniona dla zwiedzających, co nie zmienia faktu, że i tak warto do nich dotrzeć i podziwiać z zewnątrz. Warto tu dodać, że przemierzając Szlak Latarni Morskich, napotkamy na nim lub w pobliżu wiele innych atrakcji turystycznych – przyrodniczych, historycznych, kulturowych, rekreacyjnych czy rozrywkowych. 

Szlak Latarni Morskich biegnie przez całe polskie wybrzeże Bałtyku. Zwiedzanie rozpocząć można do wschodniej strony wybrzeża – na Mierzei Wiślanej od latarni morskiej w Krynicy Morskiej lub od zachodniej strony – od latarni morskiej w uzdrowisku Świnoujście. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, abyście wybrali sobie dowolne miejsce z niżej opisanych i wybrali dowolny fragment szlaku według własnego uznania. Przebycie szlaku jest dobrym pomysłem zarówno dla turystów zmotoryzowanych, jak i zapalonych rowerzystów.

W zależności od wybranego wariantu trasy i wyboru dodatkowych atrakcji po drodze, orientacyjna długość biegnącego przez dwa województwa (Pomorskie i Zachodniopomorskie) szlaku wynosi od 650 do nawet 800 kilometrów. Ze względu na fakt, że znajdujące się na trasie szlaku latarnie znajdują się zazwyczaj w okolicach najpiękniejszych morskich kurortów, jego przebycie stanowi wspaniałą okazję do zwiedzenia wszystkich zakątków polskiego wybrzeża.

Latarnie morskie polskiego wybrzeża Bałtyku zlokalizowane są w bardzo różnorodnych miejscach: w dużych miastach (Gdańsk, Gdynia), uzdrowiskach (Kołobrzeg, Sopot, Świnoujście, Ustka), parkach narodowych (Słowiński PN, Woliński PN) i w bardziej lub mniej znanych kurortach i miejscowościach turystycznych (Darłowo, Gąski, Hel, Jarosławiec, Jastarnia, Krynica Morska, Niechorze, Osetnik, Rozewie). Zatem zwiedzając je, każdy znajdzie coś dla siebie – zarówno miłośnicy dużych miast i gwarnych kurortów, czy też szukający spokoju i doznań związanych z obcowaniem z przyrodą.

Każda latarnia jest inna – budowane były przez Polaków i Niemców, z czerwonej, czasem żółtej cegły. Latarnie posiadają jedno lub dwa światła (w niektórych latarniach można z bliska przyjrzeć się sposobom wysyłania sygnałów świetlnych), są owalne lub prostokątne – każda z nich jest wyjątkowa, a zobaczenie wszystkich umożliwi właśnie wyprawa Szlakiem Latarni Morskich.

Rozpoczynając przemierzanie szlaku od pierwszej latarni na wschodniej części wybrzeża, a kończąc na pierwszej od zachodniej strony, napotkamy następujące obiekty:

1. Latarnia Morska w Krynicy Morskiej (ul. Sienkiewicza 1; wysokość wieży: 26 m; otwarcie: 1895 r.)
   Latarnię na najwyższym wzniesieniu Krynicy Morskiej, wybudował rzemieślnik z Elbląga Edward Stach. Odbudowana po wojnie latarnia zainicjowała działanie w dniu 25 sierpnia 1951 roku. W latach 1957-1997 pełniła także funkcję radiolatarni wysyłając w eter rozpoznawczy sygnał „KM” (wg alfabetu Morse’a).
2. Latarnia Morska w Gdańsku – Port Północny (ul. Kapitana Żeglugi Wielkiej Witolda Poinca 1, wysokość wieży: 56 m; otwarcie: 1984 r.)
   Latarnia działa od roku 1984 i jest najmłodszą na polskim wybrzeżu. Ze względu na usytuowany w jej wnętrzu kapitanat portu nie jest możliwe zwiedzanie tej latarni.
3. Latarnia Morska w Gdańsku – Nowy Port (ul. Przemysłowa 6; wysokość wieży: 31 m; otwarcie: 1894 r.)
   W Porcie Gdańskim w 1894 roku zbudowano latarnię w kształcie ośmiokątnej wieży, wysoką na 27 m, z ciemnoczerwonej licowanej cegły. Na jej maszcie była tzw. kula czasu wzorowana na kuli londyńskiej. W lecie 1984 roku, latarnię z Portu Gdańskiego zastąpiła ta z Portu Północnego. Nowoczesna niebieska, czworokątna z przeszkloną galerią, skąd widać panoramę Zatoki Gdańskiej. Wewnątrz latarni w Nowym Porcie, jedynej prywatnej latarni w Polsce, jest niewielkie, ale bardzo ciekawe muzeum. Ta wysoka na 31,3 m latarnia jest repliką latarni z Cleveland (Ohio, USA) zbudowaną przez gdańszczan w 1893 roku. We wrześniu 1939 roku w gdańskiej latarni były stanowiska ostrzału polskich placówek na Westerplatte.
4. Zabytkowa Latarnia Morska w Sopocie (Plac Zdrojowy 3, wysokość wieży: 30 m; otwarcie: 1904 r.)
   W Sopocie jest tyle atrakcji, że nie każdy zauważa tam latarnię morską, Zwłaszcza, że jest ona przebudowanym kominem Instytutu Balneologicznego z lat 1903-1904. Automatyczne światło nawigacyjne ma zasięg 17 Mm. Formalnie od 1999 r. nie jest już latarnią morską).
5. Latarnia Morska Hel (na końcu cyplu Helskiego, wysokość wieży: 42 m; otwarcie: 1827 r.)
   Na niebezpiecznym kiedyś Helu latarnie morskie funkcjonowały od średniowiecza. Dziś, do helskiej latarni trzeba podejść prawie na koniec cypla leśną drogą. Mogą też Was tam zawieść meleksy. 
6. Latarnia Morska w Jastarni (ul. Kościuszki 2A, wysokość wieży: 13 m; otwarcie: 1950 r.)
   W Jastarni znajduje się jedna z mniejszych latarni morskich polskiego wybrzeża. Pierwotnie służyła jako sygnalizator dźwiękowy dla latarni Stilo.
7. Latarnia Morska w Rozewiu (ul. Leona Wzorka 3, wysokość wieży: 33 m; otwarcie: 1822 r.)
   Najpopularniejsza z polskich latarń morskich stoi na Przylądku Rozewie. W latarni mieści się bardzo ciekawa ekspozycja pokazująca modele wszystkich polskich latarni morskich. Z rozewską latarnią związany jest Stefan Żeromski, na część którego latarnia nosi imię. 
8. Latarnia Morska Stilo w Osetniku (ul. Morska 25; wysokość wieży: 33 m; otwarcie: 1906 r.)
   Stilo, jedna z najmniej dostępnych i jednocześnie najpiękniejszych latarni morskich w Polsce, funkcjonuje od 1906 roku. Latarnia na zalesionej wydmie na wschód od Łeby, w pobliżu Lubiatowa. Wewnątrz znajduje się wystawa fotografii.
9. Latarnia Morska w Czołpinie (ul. Ogrodowa 12; wysokość wieży: 25 m; otwarcie: 1875 r.)
   W Czołpinie latarnia zdobi wysoką wydmę na terenie Słowińskiego Parku Narodowego, pomiędzy Rowami a Łebą. Latarnia ma wysokość 25,2 m, ale jej położenie na wydmie sprawia, że światło znajduje się na wysokości aż 75 m.
10. Latarnia Morska w Ustce (ul. Marynarki Polskiej 1; wysokość wieży: 20 m; otwarcie: 1871 r.)
    To niewielka, ale ciekawa budowla, znajdująca się u ujścia Słupi do morza, po wschodniej stronie falochronu.
11. Latarnia Morska w Jarosławcu (ul. Szkolna 1; wysokość wieży: 33 m; otwarcie: 1838 r.)
    Stanowi element kompleksu obejmującego m.in. domek latarników, oraz pomieszczenia gospodarcze. Z jej balkonu rozciąga się malowniczy widok na morze i dwa przybrzeżne jeziora.
12. Latarnia Morska w Darłowie (ul. Wschodnia 14; wysokość wieży: 22 m; otwarcie: 1715 r.)
    Usytuowana jest tuż przy ujściu rzeki Wieprzy, przy wejściu do portu w Darłówku wschodnim jest łatwo dostępna dla turystów.
13. Latarnia Morska w Gąskach (ul. Latarników 7; wysokość wieży: 50 m; otwarcie: 1878 r.)
    Malowniczo położona wśród pól w centrum wsi. Ze szczytu rozciąga się malowniczy widok na Morze Bałtyckie. 
14. Latarnia Morska w Kołobrzegu (ul. Morska 1; wysokość wieży: 26 m; otwarcie: 1899 r.)
    Położona w uzdrowisku, przy promenadzie z muzeum i kawiarnią w środku jest popularnym (ul. Polna 30; wysokość wieży: 45 m; otwarcie: 1866 r.)
15. Ze względu na położenia na 20 metrowym klifie uważana jest za najpiękniejszą latarnię w Polsce o nietypowym przekroju – początkowo jest czterokątny by przejść później w ośmiokąt.
16. Latarnia Morska Kikut (Wisełka w Wolińskim Parku Narodowym; wysokość: 18 m; otwarcie: 1826 r.)
    Bezobsługowa latarnia ze względu na swoje położenie na 75-metrowym klifie jest uznawana za najwyższą latarnię polskiego wybrzeża. Nie jest dostępna dla zwiedzających.
17. Latarnia Morska w Świnoujściu (ul. Bunkrowa 1; wysokość wieży: 65 m; otwarcie: 1854 r.)
    Najwyższa i jedna z najstarszych latarni w Polsce i jedna z najwyższych latarń morskich na świecie. W przylegającym do latarni budynku znajduje się muzeum latarnictwa i ratownictwa morskiego.

Szlak Latarni Morskich to atrakcje widokowe, dziedzictwa technicznego i marynistycznego, niezależnie od tego czy zdecydujemy się na zwiedzanie całego szlaku, czy też wybierzemy jego fragment. 

Zwiedzenie wszystkich obiektów położonych na szlaku wymaga czasu i determinacji. Alternatywą może być odwiedzenie tylko Niechorza, gdzie można zobaczyć wszystkie latarnie polskiego wybrzeża w ciągu jednej godziny! Tak, to możliwe dzięki Parkowi Miniatur Latarni Morskich, przy ul. Ludnej 16. Ciekawa propozycja, zwłaszcza dla najmłodszych.

UWAGA – ze względu na obecną sytuację stanu epidemii w Polsce, związanym z występowaniem COVID-19, nie wszystkie latarnie morskie są udostępnione do zwiedzania. Należy na bieżąco sprawdzać możliwość zwiedzania w poszczególnych obiektach.